Żeby jeść intuicyjnie należy nabyć kompetencje żywieniowe

Nie mylmy jedzenia instynktownego, jedzenia w odpowiedzi na zachcianki i jedzenia opartego o intuicję.

Bardzo często czytam komentarze w stylu:

“jeśli będę jeść intuicyjnie zjem na kolację całą pizzę i popiję ją coca colą”

“próbowałam jeść intuicyjnie ale mi się nie udało, wróciłam do liczenia kalorii”

Jeśli i ty tak czujesz to muszę wylać ci na głowę kubeł zimnej wody. Takie akcje nie mają związku z jedzeniem opartym o intuicję. Osoba jedząca intuicyjnie ma świetną relację z jedzeniem i swoim ciałem i to bardzo bardzo mało prawdopodobne, że kiedykolwiek przyjdzie jej do głowy myśl o zrezygnowaniu z tego.

Internet jest pełen opinii i podejrzanych informacji. Ponadto, jedzenie intuicyjnie ostatnimi czasy “chwyciło” jako fajny koncept żywieniowy – słuchaj swojego ciała i zaspokajaj swoje potrzeby. Ale, to nie o to chodzi w jedzeniu opartym o intuicję. Rozczaruję cię, to nie jest takie proste.

Żeby jeść intuicyjnie należy zdobyć wiele kompetencji żywieniowych.

  • umieć rozpoznawać głód
  • umieć rozpoznawać sytość
  • jeść dla komfortowej satysfakcji
  • rozróżnić głód od apetytu
  • stosować elastyczne żywienie które jest w większości zdrowe i przyjemne
  • umieć odróżnić głód fizjologiczny od psychicznego
  • znaleźć aktywność fizyczną która będzie przyjemna i będzie się chciało ją kontynuować
  • wziąć sprawy w swoje ręce i nie być podatnym na wpływy z zewnątrz w kwestii żywienia
  • szanować swoje ciało i robić wszystko by ono było zdrowe i by czuć się dobrze ze sobą
  • umieć dostosować żywienie do swojej sytuacji życiowej a nie odwrotnie

Dopiero nabywając te kompetencje możesz powiedzieć, że jesz intuicyjnie.

Zdobycie ich może zająć całe lata. To nie sprint. Nigdzie się nie śpieszymy.

Niektórym ludziom w dojściu do żywienia intuicyjnego pomaga program Jedzenie Intuicyjne, inni dochodzą do niego zaczynając od liczenia kalorii i nauki zdrowego odżywiania. Są tacy, którzy z powodu chorób nigdy nie będą świadomi potrzeb swojego ciała i tacy, którzy nigdy nie zdobędą się na pracę nad sobą.

TO NIGDY NIE JEST “JEDZ INTUICYJNIE” I WSZYSTKO SIĘ UŁOŻY.

Każdy kto mówi o jedzeniu intuicyjnym (źle, dobrze, z nadzieją, z pogardą, ze strachem, wychwalając je, uważając je za jedyne rozwiązanie) musi to zrozumieć.

Jedną z dróg do odżywiania opartego o intuicję wiedzie program E. Tribole i E. Resch. Ale absolutnie nie jedyną.

Kompetencje żywieniowe według Ellyn Satter

Warto poznać koncept kompetencji żywieniowych Ellyn Satter. Opracowała ona program o nazwie ecSatter, promujący indywidualne podejście do odżywiania i kształtowania postaw i zachowań związanych z jedzeniem, które mają pozytywne skutki bio i psychospołeczne. ecSatter zajmuje się zachowaniami i postawami żywieniowymi, wewnętrzną regulacją spożycia pokarmu, akceptacją pokarmu oraz umiejętnościami związanymi z wyborem, przygotowaniem i planowaniem posiłków.

ecSatter bierze pod uwagę następujące aspekty:

Postawy żywieniowe

  • budowanie relacji z ciałem i życiem
  • podkreślanie powagi i znaczenia jedzenia
  • nacisk na odżywianie a nie restrykcje
  • upewnienie się, że język którym się posługujemy jest dobrze rozumiany
  • podjęcie tematu uczuć

Akceptacja jedzenia

  • wiara w zdolność człowieka do nauki i rozwoju
  • przedstawienie koncepcji zdrowego żywienia bez naciskania i powtarzania by nie wywołać wewnętrznego sprzeciwu
  • eksperymentowanie z jedzeniem
  • podjęcie tematu Picky Eater

Regulacja spożycia żywności

  • nauka rozumienia głodu, sytości i apetytu
  • zachęcanie do jedzenia według stałego rytmu
  • wsparcie samoświadomości i prawa wyboru
  • silne pozwolenie na jedzenie
  • identyfikacja restrykcyjnego modelu żywienia
  • podjęcie tematu utraty kontroli nad jedzeniem
  • podjęcie tematu kontroli wagi

Środowisko i planowanie jedzenia

  • regularność posiłków i nacisk na wspólne posiłki
  • planowanie jedzenia zgodnie ze swoimi możliwościami
  • upraszczanie jedzenia
  • dopasowanie jedzenia do możliwości jednostki i rodziny
  • strategie planowania posiłków

Pomoc w pokonywaniu przeciwności

  • jedzenie ma być dopasowane do sytuacji człowieka

ecSatter jest świetnym sposobem na rozwijanie umiejętności jedzenia intuicyjnego i w tej kwestii stanowi doskonałe uzupełnienie programu Tribole i Resch a w pewnych przypadkach może być nawet lepszą alternatywą. Pamiętajmy jednak, że w ostatecznym rozrachunku jedzenie zgodne z intuicją jest pewną filozofią życia, która stawia dobre samopoczucie, zarówno fizyczne jak i psychiczne, na pierwszym miejscu i zachęca do podejmowania decyzji kierując się miłością własną i swoim dobrem. Program jest tylko narzędziem, pomocą a właściwa praca to ta, którą się wykonuje samemu, poznając siebie i rozwijając swoje kompetencje żywieniowe.

Mam na imię Małgosia, jestem psychodietetykiem i promotorką nauki jedzenia opartego o intuicję, uważność i kompetencje żywieniowe. 

Konsultacje